Geschatte leestijd: 6 minuten.
Soms heb je van die ervaringen die je even recht in je gezicht meppen. Zonder dat je ze aan ziet komen. Een mokerslag noemen ze dat, geloof ik. Heal Me, en specifieker één song, was er zo één. Terug naar afgelopen vrijdagavond.
Ik zit in de trein, op weg naar mijn eigen ‘helende ervaring’ die ‘repetitie met OnCue’ heet. Iets met muziek, ouder wordende mannen en (een beetje, want medicatie) bier.
Vaak zet ik dan in de krappe 20 minuten die de treinreis duurt muziek op. Ik heb al een aantal dagen in mijn hoofd dat ik het ‘live from home’-concert van Melissa Etheridge wil terugluisteren. Dat concert, met de ijzersterke titel Heal M.E., heeft ze op 20 juni gegeven.
Ik zet YouTube aan, aan mobiele data geen gebrek, mondkapje op, en luisteren (/kijken) maar.
Even wat achtergrond.
Ik luister al jaren naar de muziek van Melissa Etheridge. Al vele jaren. Dat begon al op de middelbare school, en ook in mijn studententijd luisterde ik veel naar haar muziek. Later ben ik ook wel eens naar een live concert in Vredenburg (Utrecht) geweest. Dat concert maakte destijds al veel indruk; Melissa in pure, rauwe, vorm in haar eentje op het podium. Geen band -dat vond ik eerst nog jammer. Totdat ze de hele tent op z’n kop zette met stevige rockers én héél intieme songs. Haar muziek en optreedstijl heeft natuurlijk flink wat overlap met die andere Amerikaan, Springsteen, dus het is niet helemaal gek dat haar muziek mij (meer dan) bevalt.
Nog wat meer achtergrond.
Ik weet dat dit Heal ME concert van ongeveer een uur enorm beladen is. Dat het haar eerste optreden is in weken. Dat ze in die tussenliggende weken niet of nauwelijks heeft gezongen. Want de familie Etheridge is in rouw. Melissa’s zoon, Beckett Cypher (21), is halverwege mei van dit jaar overleden, na een slopende strijd tegen een opioïden-verslaving. Als gevolg van een enkelbreuk door een snowboarding actie raakte Beckett stapsgewijs verslaafd. Een strijd tegen een verslaving die ook aan de basis stond van Melissa’s cd “The Medicine Show” uit 2019.
Trouwe fanbase
In de weken na half mei volg ik wat berichten van Melissa op Twitter en Facebook. Het feit dat haar zoon aan een opioïdenverslaving is overleden komt toch harder binnen dan ik in eerste instantie had gedacht. Ik merk al snel dat Melissa er online heel open over communiceert met haar achterban, een hele trouwe groep ‘fans’ die een warm bad van sympathie over haar uitstort. Vrijwel direct na 13 mei kondigt ze -begrijpelijkerwijs- aan een periode niet actief te zullen zijn met muziek. Maar óók direct meldt ze op termijn júist in haar muziek troost te zoeken en ‘soon‘ weer live te willen optreden, door corona noodgedwongen vanuit huis.
— Melissa Etheridge (@metheridge) May 14, 2020
Heal M.E.
Dat gebeurt dus op 20-06-2020. Ergens rondom middernacht (NL tijd) gaat ze live voor een ‘from home’ concert dat ruim een uur zou gaan duren. In de dagen voorafgaand heb ik al wel wat online aankondigingen gezien; korte filmpjes van Melissa Etheridge zelf ter aankondiging c.q. ‘promotie’. Met de nadruk op het feit dat ze zélf graag weer muziek wil maken, dat muziek haar kracht geeft en troost biedt, hetgeen ze juist nu zo hard nodig heeft. Ik denk er nog even over om wakker te blijven voor dat bijzondere event, maar dat wordt ‘m niet. In de dagen erna blijft het gevoel hangen dat ik de stream, die blijkbaar met nogal wat technische mankementen te maken had, wil terugkijken. Maar iets houdt me nog tegen.
Tot dat moment van vrijdagavond in de trein dus. Een onbewust wellicht veilig gekozen moment, want ik zou maar een minuutje of 15 à 20 kunnen kijken. Even sfeer proeven. Sterke concerttitel trouwens, Heal M.E. Simpel, kort, en alleszeggend.
Ze start met ‘You Are My Sunshine’, een overbekend lied van oorspronkelijk Johnny Cash. Slik. Je ziet en hoort de emotie zodra ze klaar is met deze song, er volgt een diepe zucht.
Melissa wisselt woorden en volgende songs af, de treinomgeving verdwijnt uit mijn beeld; ik zit gebiologeerd te kijken. Haar verhaal en emotie komen binnen.
En, zonder melodramatisch te willen doen, dan volgt de mokerslag.
Vanaf 09:40 in bovenstaande link de introductie, vanaf 12:10 de song zelf. Hieronder haar origineel, dat al op de cd “The Medicine Show” uit 2019 blijkt te staan (maar ik heb die cd nog niet eerder geluisterd; ken het lied dus nog niet).
Here Comes The Pain.
Zoals gezegd, ik zag hem gewoon even niet aankomen. De emotie en beladenheid van het concert natuurlijk wel, maar de kracht van deze song niet. Tekst en melodie komen keihard binnen.
Here Comes The Pain, Melissa Etheridge (2019)
The bones get broken
And the skin gets torn
And the scars, they bleed
Like the day they were born
When the mouth gets wise
To the haunt’s disguise
Here comes the pain
Here comes the pain
Well, the dreams get lost
In the clouds of sorrow
And the hopelessness
Is hard to swallow
Beyond repair
What the soul can bear
Here comes the pain
Here comes the pain, hey
And it feels like kissing Jesus
As it melts into your veins
When the whole damn world is busted
There’s no need in bein’ sane
Beyond repair
What the soul can bear
The nerves, they tear
Dying a death of despair, oh
Here comes the pain
Here comes the pain, oh
Here comes the pain
Here comes the pain
Oh, Lord, I’m comin’
Oh, Lord, I am comin’
Hear me
Who’s gonna hear this?
Oh, oh, who’s gonna feel this?
Oh, oh, who’s gonna hear this?
Oh, oh, who is gonna feel this?
Het mooie aan deze tekst is ook weer dat je er allerlei interpretaties aan kan geven. Het verhaal van Beckett inmiddels kennende is het wel duidelijk waar de song voor Melissa over gaat. Maar het is abstract genoeg om er ook andere boodschappen in te kunnen herkennen. ‘Pijn’ is uiteraard multi-interpretabel.
Opioïdenverslaving
Beckett Cypher was dus verslaafd aan opiaten. Maar, zoals Melissa in haar concert ook vertelt, er speelde meer dan dat. De opiatenverslaving was ‘een van de elementen die meespeelde in zijn dood’, zeer waarschijnlijk het gevolg van een overdosis.
Ik heb in de loop der tijd veel gelezen over verslaving aan opioïden en er met diverse artsen over gesproken. Wil je een snelle blik, lees dan even de uitleg op EOS Wetenschap:
“Opioïden bezetten opioïdreceptoren in het brein, het ruggenmerg en de darmen. Er bestaan verschillende soorten van die receptoren, en de activering ervan geeft verschillende effecten. Een remming van de pijnsignalen naar het brein, maar ook ongewenste effecten zoals constipatie en een vertraging van de ademhaling.
Vanaf vier à zes weken gebruik kan wel lichamelijke afhankelijkheid ontstaan. Je lichaam bouwt tolerantie op, waardoor je steeds hogere dosissen nodig hebt voor hetzelfde pijnstillende effect. Stop je, dan kun je afkickverschijnselen zoals braken en diarree vertonen. De lichamelijke afhankelijkheid kan samengaan met psychische afhankelijkheid. Je krijgt de neiging steeds meer en steeds vaker opioïden te gaan gebruiken, ook als je geen pijn hebt maar bijvoorbeeld bang bent die te krijgen.
Over het risico op verslaving zijn experts het niet eens. In studies schommelt het percentage gebruikers dat verslaafd raakt tussen de 3 en 8 procent.”
Ik heb de afgelopen jaren verschillende opiaten moeten gebruiken -ook in hoge dosis. De laatste tijd heb ik die weer wat verlaagd en de medicijncocktail in overleg met mijn pijnarts wat verbreed. Ik vind de opiatendiscussie complex; de meeste mensen met chronische pijn nemen deze medicijnen natuurlijk niet voor niets. Natúúrlijk moet je voorzichtig zijn met hoeveelheden en combinaties van medicijnen. Natúúrlijk is er een risico van verslaving met vergaande gevolgen, dat maakt bijvoorbeeld het verhaal van Beckett Cypher wel duidelijk. Natúúrlijk ligt er een grote verantwoordelijkheid bij farmaceuten en (huis)artsen in werking en voorschrift van medicatie.
Maar de mensen die claimen dat je nooit moet beginnen aan opiaten gaan simpelweg te kort door de bocht en snappen weinig van de impact die chronische pijn op iemand kan hebben.
Here Comes The Pain.
Ik ga nog een moment vinden om de rest van Heal M.E. te luisteren en kijken. Deze eerste 20 minuten brengen al heel wat teweeg. Dit hele concert, deze hele boodschap, is voor mij de ultieme kracht van muziek. Pijnlijk, maar helend.
Today I joined the hundreds of thousands of families who have lost loved ones to opioid addiction. My son Beckett, who was just 21, struggled to overcome his addiction and finally succumbed to it today.
Melissa Etheridge op social media, 14-05-2020
Deel je ervaringen
- Heb jij een soortgelijke ervaring met muziek of een bepaalde song, die in jouw situatie net zo hard binnenkwam dan Melissa Etheridges song bij mij?
- Hoe ervaar jij de kracht van muziek?
- Als je te maken hebt met chronische pijn (bij jezelf, of bij iemand uit jouw omgeving): hoe kijk jij aan tegen de discussie omtrent opiaten? Welke nuances zou iedereen moeten maken?
Deel je gedachten via de reactiemogelijkheid hieronder.
Meer lezen
Ik schrijf regelmatig over chronische pijn. Blader door het Blogmagazine Chronische Pijn.
- Lees over de Melissa Etheridge Foundation
- Net als ik liefhebber van Melissa Etheridge? Bestel haar meest recente cd ‘The Medicine Show’ op Bol.com.
- Melissa Etheridge is een van de meest ‘charitable’ artiesten ter wereld en besteedt een deel van haar inkomsten aan onderzoek naar kanker (ze heeft zelf borstkanker gehad) en sinds enkele jaren ook aan onderzoek naar opioïdenverslaving.
- Over de ‘stille epidemie’ van verslavende pijnstillers
- 31 fabels en feiten over het gebruik van opiaten (Isala ziekenhuis Zwolle):
- Uitgebreid opioïde pijnstillers dossier van het Vlaams Expertisecentrum Alcohol en Drugs (VAD)
Coverphoto by Peter Brooker/Shutterstock (1454845r). Melissa Etheridge (2L) with daughter Bailey, son Beckett and mother Edna. Melissa Etheridge honoured with Star on The Hollywood Walk of Fame, Los Angeles, America – 27 Sep 2011