Geschatte leestijd: 12 minuten.

Iets doen voor een ander. Je maatschappelijk betrokken tonen. Een steentje bijdragen. Het is van alle tijden en veel mensen zijn op een of andere manier al vrijwilliger. Bij de sportclub, in je buurt, voor je muziekvereniging, door je voor een goed doel in te zetten of door een tijdje bij een project in het buitenland mee te helpen. In deze tijden van corona en (relatieve) opsluiting in huis zou je kunnen denken dat je vrijwilligerswerk even op een laag pitje komt te staan, maar niets is minder waar!

Of je nu meer tijd besteed aan jezelf, aan je gezin, aan een initiatief of hulpvraag in je wijk, dorp of stad, aan een Nederlands initiatief of een goed doel in het buitenland: op alle niveaus kun je bijdragen en ontwikkelen. En júist nu worden veel vrijwilligerstaken en -werkzaamheden omgebouwd naar werk-op-afstand. Een overzicht, waarin ik eerst inzoom en daarna uitzoom.

Bijdragen aan jezelf

Vrijwilligerswerk doen is, naast het helpen van een ander, bij uitstek een manier om vaardigheden aan te scherpen en nieuwe competenties op te doen. Daarvoor heb je wel eerst een goed zelfbeeld en zelfinzicht nodig: wie ben ik, wat kan ik, en wat wil ik ontwikkelen?  

Het is daarbij goed om heel eerlijk naar jezelf te zijn. Dat valt niet altijd mee, als mens heb je allerlei strategieën ontwikkeld om jezelf voor de gek te houden. Maar wil je écht werken aan jezelf, probeer jezelf dan ook écht even in die spiegel aan te kijken. Welke zaken gaan je al goed af, waar heb je juist nog meer moeite mee, en wat wil je dan juist nog verder ontwikkelen? Maar vooral: waarom. Kies het ontwikkelen van die vaardigheden of competenties die je verder brengen in wie je écht wilt zijn, of die je helpen dat (carrière- of levens)pad te volgen dat je altijd al hebt willen volgen.

In deze tijden, waarin je min of meer gedwongen wordt om veel tijd binnenshuis door te brengen, kan je juist goed zelfreflecteren. Of vraag je partner of goede vriend om, al dan niet via een virtuele verbinding, je daarmee te helpen. Kies die mensen uit die het durven om je positief-kritisch te benaderen. En: sta daar voor open. Er zijn online verschillende tests te vinden die je helpen met zelfkennis en het achterhalen van je persoonlijkheid. JoHo heeft er een aantal voor je op een rij gezet; gebruik daarvoor de selectiehulp op de pagina’s over Zelfkennis en Zelfinzicht.

Bijdragen aan je gezin

Is een stapje extra zetten in je relatie of gezin een vorm van vrijwilligers’werk’? 🙂 Mwah, daar valt over te discussiëren. Maar de tijd die je tot je beschikking hebt kun je maar één keer besteden. Besteed je die aan dat extra rapport? Aan die mails die nog wachten? Aan die online meeting die wel nuttig maar niet persé nodig is? Of besteed je die tijd aan de mensen thuis om je heen?

Door meer tijd met elkaar door te brengen, en dat ook met volle aandacht te doen, krijg je bij uitstek meer kansen om de anderen in je gezin te helpen. Net wat meer interesse te tonen in en vragen te stellen over het werk van je partner. Je kinderen, die thuis aan het leren zijn, extra helpen met de vragen die ze hebben of de (ict)issues waar ze tegenaan lopen. Spontaan voor te stellen een verhaal voor te lezen, los van het dagelijkse avondritueel. Écht tijd te nemen voor elkaar, in plaats van langs elkaar heen te rennen (want er moet nog worden gesport, muziek gemaakt, naar de film of…noem maar op).

Het lijkt zo vanzelfsprekend om tijd aan elkaar te besteden, maar dat is het lang niet altijd. Óók niet in (gezins)relaties die op zich prima lopen. Tijd aan elkaar besteden is een bewuste keuze en gaat ten koste van andere zaken. Je hebt de keuze om wel of niet (meer dan voorheen) bij te dragen aan je gezin.

Bijdragen in je wijk en dorp of stad

Ook al is je mobiliteit beperkter geworden, er is natuurlijk nog steeds veel bij te dragen in je directe omgeving. Iedereen kent inmiddels wel de voorbeelden van de hulpvraag van een oudere in je woonomgeving via je Nextdoor app, de initiatieven om te koken voor ouderen in de buurt, een boodschap te doen, een kaartje of brief in de bus te stoppen. Kleine bijdragen maken soms net dat verschil, of zorgen minimaal voor een contactmoment dat iemands dag kleurt. Heb je eenmaal contact gelegd, onderhoud dat dan, vraag eens door.

Kijk ook eens in de buurt waar je woont welke stichtingen er allemaal zijn, wat zij doen, welke hulpvraag ze normaliter -of juist nu- hebben. Hoe kan jij bijdragen, of wellicht weet je iemand in je netwerk die zou kunnen bijdragen. Hoe kan je -digitaal- contact leggen met groepen mensen in je buurt die nog verder willen integreren, mensen waar je normaliter niet snel contact mee zou leggen. En: welke vaardigheden kan jij aanscherpen door je juist nu in te zetten voor dat project of die minderheidsgroep in je dorp of stad, wat kan het jou opleveren en…op welke manier draagt dat bij aan je eigen ontwikkelingspad?

Bijdragen in Nederland

Het kan zijn dat je in deze tijd minder werk hebt dan normaal, hoewel dat natuurlijk niet voor iedereen geldt. Is dat bij jou het geval, denk dan eens na over welke goede doelen of maatschappelijke projecten je altijd al hebben aangesproken, maar waar je normaliter geen tijd voor vrijmaakte om jouw bijdrage te leveren. Check de social media kanalen van deze projecten of doelen om te kijken welke hulpvraag ze juist op dit moment hebben. Of gebruik platforms als NLDoet, NLvoorelkaar, Vrijwilligerswerk.nl om te kijken welke projecten met jouw voorkeuren kunnen matchen. Veel initiatieven zijn hard aan het omschakelen van fysiek vrijwilligerswerk naar vrijwilligerswerk-op-afstand, of hebben juist nu tijd voor die klussen die normaal gesproken blijven liggen. Het is dus niet of minder belangrijk dat je ergens ‘op locatie’ verschijnt, taken en werkzaamheden worden juist online verdeeld.

Natuurlijk is er altijd al volop vrijwilligerswerk-op-afstand te vinden geweest, maar nu al helemaal. Werk mee aan bewustwordingscampagnes van goede doelen, help mee op platforms rondom digitaal leren, verzorg de online boekhouding voor een stichting, schrijf webteksten of werk mee aan rapporten en jaarverslagen, ga bellen met ouderen of anderen met een hulpvraag, biedt huiswerkbegeleiding aan, benader bedrijven of serviceclubs die jouw goede doel financieel willen ondersteunen…activiteiten zijn er volop. Deze maanden vind je er extra veel via bijvoorbeeld de zoekterm “coronaproof vrijwilligerswerk”.

Bijdragen als wereldburger

Alle activiteiten die je als vrijwilliger-op-afstand in Nederland kunt verrichten kun je ook met een meer mondiale blik uitvoeren. Er zijn wereldwijd honderdduizenden stichtingen, ngo’s en kleinschalige projecten die je hulp altijd al goed, maar nu helemaal goed, kunnen gebruiken. Waar normaliter een deel van de mensen virtueel werkt en een deel er voor kiest zelf een periode fysiek in het buitenland door te brengen, verrichten mensen het werk nu -door alle reisbeperkingen- vooral op afstand.

Naast algehele promotie van het werk van allerlei stichtingen (zorgen voor meer bekendheid op de Nederlandse markt) en lobbywerk voor allerlei campagnes en strijdbare goede doelen, kan je bijvoorbeeld als online psycholoog werken, meewerken aan extra fundraising voor een fairtrade webshop, je kan bloggen, vloggen of content maken voor goede doelen of sociale ondernemingen, nieuwscontent verzorgen of social media kanalen mee helpen onderhouden, logo’s, artwork of websites designen, op afstand lesgeven in bijvoorbeeld de Nederlandse of Engelse taal of mensen coachen op afstand. Ook is er veel werk te verrichten in het managen of modereren van online communities en online platforms.

Virtuele vrijwilligersactiviteiten

Wat kan je zoal doen als “virtueel vrijwilliger”? Een aantal voorbeelden van mogelijkheden, als aanvulling op wat je al las bij “bijdragen als wereldburger”:

• werp je op als online ambassadeur van een goed doel, ngo, stichting
• bied je diensten aan als vertaler, bijvoorbeeld voor ngo’s die zich in Nederland willen profileren
• bied coaching, een luisterend oor of sociale steun aan via de telefoon of online (er zijn verschillende organisaties, denk aan de Luisterlijn, Kindertelefoon, Zilverlijn, Crisislijn)
• organiseer online fundraisers voor een goed doel
• bied je aan als virtueel volunteer bij de Verenigde Naties
• ondersteun onderzoekers bij hun dataverwerking, bij het opstellen of meelezen van verslagen of onderzoeksrapporten
• maak producten vanuit je eigen huis, ter verkoop online voor het goede doel
• creatief en goed in haken of naaien? Maak dekentjes voor bijvoorbeeld De Regenboogboom of Stichting Fieke
• muzikaal vaardig? Bied jezelf aan als muziekvrijwilliger bij Muziekids en biedt kinderen in ziekenhuizen virtueel afleiding met muziek. Ben je goed in (virtueel) netwerken en fondsenwerving, zet je energie dan juist in om extra middelen op te halen zodat anderen met muziek in het ziekenhuis aan de slag kunnen.
• bied je diensten aan aan schrijvers die meelezers zoeken (proeflezen voor individuele schrijvers of uitgeverijen)
• goed in een bepaald vak of thema? Ontwikkel zelf webinars of een online cursus waarin je een thema eenvoudig uitlegt of juist volledig uitdiept.
• meld je aan als vrijwilliger bij een historisch archief (digitaal toegankelijk maken van historische documenten)
• goede stem? Stel deze beschikbaar voor de doorontwikkeling van voice recording systemen, of spreek luisterboeken in.
• begeleid kinderen en jongeren online bij hun huiswerk
• werk online aan de digitale vaardigheden van ouderen, maak hen vertrouwder met e-mail, skype of andere online communicatiemiddelen
• meld je aan voor online onderzoeken of communities waarin je je eigen mening deelt rondom bijvoorbeeld overheidsbeleid

Hopelijk geeft deze lijst je inspiratie om na te denken over waar juist jij goed in bent (of waarin je beter wilt worden) en hoe je dat online kunt toepassen.

Deel je ervaringen

• Heb jij er juist nu voor gekozen om op een plek bij te dragen waar je dat normaal gesproken niet direct zou doen? Ben je op zoek gegaan naar vrijwilligerswerkmogelijkheden in je directe omgeving, of online?
• Ben jij al langer actief als (online) vrijwilliger of ‘remote volunteer’ of ‘digital nomad volunteer’? Of ben je juist nu gestart met vrijwilligerswerk op afstand, door de corona omstandigheden?
• Heb je tips & trucs voor anderen met betrekking tot het vinden van de juiste vrijwilligersvacature? Of zoek je juist vrijwilligers voor jouw specifieke goede doel?
• Heb je deze corona-tijd gebruikt om juist eens uit te zoomen van je werksituatie, opnieuw stil te staan bij je passies en/of wat je verder wilt ontwikkelen?

Deel je ervaringen en tips via de reacties hieronder.

Meer lezen

• Voor een inzicht in je talenten en kwaliteiten, of hulp bij het ontwikkelen van een reëel zelfbeeld, is de pagina Persoonlijke ontwikkeling & Internationale samenwerking een mooi startpunt.
• Wil je beter grip krijgen op de non-profitsector en goede doelen? JoHo wijst je de weg.
• In de Job Shops van JoHo vind je allerlei vacatures voor vrijwilligerswerk in en buiten Nederland, maar er is ook een shop voor digitaal vrijwilligerswerk.
• Ook bij JoHo kun je vrijwilligerswerk op afstand verrichten, bijvoorbeeld als tekstredacteur of WorldSupporter ambassadeur. Lees er meer over in de JoHo Job shop.
• Er zijn talloze online platforms voor vrijwilligerswerk in je stad, in Nederland of wereldwijd. JoHo heeft er een aantal voor je op een rij gezet, biedt een platform voor vacatures van anderen en geeft inzicht in en achtergronden bij vrijwilligerswerk. Of kijk bijvoorbeeld eens bij Idealist.org of Onlinevolunteering.org.
• Er zijn o.a. op Youtube diverse webinars te volgen over “Virtual volunteering”, zowel gericht op de werkzoeker als op de organisatie die vrijwilligers virtueel aan zich wil binden.