Geschatte leestijd: 3 minuten.
Stamceltherapie.
Ik had er wel eens eerder over gehoord, maar dan in relatie tot bijvoorbeeld behandeling van kanker.
Stamceltherapie is een onderdeel van regeneratieve* geneeskunde en kan gezien worden als een nieuwe tak in de medische therapeutische benadering van ziekten en traumata. Het basis idee is dat, al dan niet geherprogrammeerde (‘gedifferentieerde’), stamcellen in het lichaam worden geplaatst (of teruggeplaatst) ter vervanging van afwezige of defecte cellen, weefsels of organen.
Vrij vertaald van Wikipedia
* dat deel van de geneeskunde waarbij beschadigde delen (organen) volledig worden hersteld
Onder stamcellen worden meestal pluripotente cellen verstaan. Een technische term die er, ook alweer vrij vertaald, op neer komt dat deze cellen zich kunnen ontwikkelen tot allerlei soorten nieuwe cellen. Een pluripotente cel is in staat om alle cellen te vormen die een individu bezit.
Stamceltherapie en chronische pijn
Tot voor kort wist ik niet dat stamceltherapie ook kan worden toegepast bij chronische pijn. Specifieker, bij chronische pijn gericht op problemen in de lage rug.
In de USA, maar ook elders in de wereld op plekken waar men geneeskunde-technisch vooruitstrevend werkt, poppen momenteel overal stamcelklinieken op voor een veelvoud van medische problemen. Al in 2015 besteedde de NOS aandacht aan Inspectie onderzoek naar stamcelklinieken en kliniekjes in Rotterdam en Amsterdam. ALS, MS, dementie, artrose, dwarslaesie, diabetes…en nu dus ook chronische (lage rug-)pijn.
Stamceltherapie ligt al enkele jaren onder vuur. Het is nieuw, vooruitstrevend, men claimt de oplossing te bieden voor allerlei veel voorkomende problemen. Maar er wordt ook gesproken van ‘stamcelcowboys’, klinieken die zonder vergunningen werken, patiënten die tienduizenden euro’s kostende therapieën afnemen zonder kwaliteitschecks, enzovoort. Ook op het gebied van ethiek en ethische dilemma’s is er nog veel te onderzoeken.
In 2020 deed ik mee aan een focusgroep van iPSpine, een Europees onderzoeksproject van een aantal universiteiten, patiëntenverenigingen en (medische) bedrijven naar de toepassing van stamceltherapie bij die lage rugpijn. Een onderzoek via de wetenschappelijke weg: éérst zorgvuldig onderzoek doen, dan kijken naar mogelijke therapieën, dan testen, dan toepassen. Die weg is nog lang. Maar wel interessant! Ik heb besloten om iPSpine te blijven volgen en neem inmiddels deel aan de Patiënten Adviesraad (‘Patient Advisory Board’, PAB).
Stamceltherapie gaat voor mijn pijn waarschijnlijk niet (meer) de oplossing bieden. Daarvoor is er al teveel gesleuteld in, aan of met de tussenwervelschijven, is het materiaal dat met stamcellen te behandelen zou zijn al deels gewoon weggehaald uit mijn onderrug. Toch blijft er iets knagen, namelijk de waarschuwing van de neurochirurg dat er op bovenliggende tussenwervelschijven na verloop van tijd ook probleempjes of problemen zouden kunnen ontstaan. Kijk, dan komt stamceltherapie weer wel in beeld.
IpSpine project
Waar gaat het nu precies over, bij dat Europese iPSpine project? Bekijk onderstaande video, een uitleg in begrijpelijke termen.
Chronische lage rugpijn (Chronic lower back pain, LBP) is wereldwijd de grootste oorzaak van handicaps en ziektecijfers. Meer dan 700 miljoen mensen krijgen jaarlijks, overal op de wereld en in alle leeftijden, te maken met LBP. Het is een hele belangrijke oorzaak voor werkverzuim en het afnemen van productiviteit, met een schadelijk effect op (alleen al) de Europese economie van zo’n €240 miljard (!).
Het doel van iPSpine is om te onderzoeken of stamceltherapie een nieuwe therapie kan worden voor het behandelen van chronische lage rugpijn, om deze therapie daarna ook te ontwikkelen. Vooruitstrevende iPS-technologie (gebruikmakend van pluripotente stamcellen) en slim biomateriaal wordt in het laboratorium ontwikkeld en uiteindelijk omgezet naar een zo effectief mogelijk klinisch model gericht op de behandeling van lage rugpijn bij dieren. Na de mens heeft de hond namelijk het meeste last van deze vorm van rugpijn. Het is de bedoeling dat aan het eind van het project deze voor dieren ontwikkelde therapie klaar is om, in proefversie, ook op mensen toe te gaan passen.
Nieuws iPSpine
Wat is er de eerste twee projectjaren bereikt?
IpSpine op Twitter
Blogs over stamceltherapie
Ik blijf zelf en vanuit mijn rol in de patiënten adviesraad het onderwerp én iPSpine dus volgen, komende jaren. Op deze pagina vind je alle blogs die ik schrijf over stamceltherapie, met subfocus chronische (lage rug-)pijn.
Wil je meer weten over chronische pijn in het algemeen? Blader ook eens online door het Blogmagazine Chronische Pijn.
‘Goed doen’ in de maatschappij: hoe doe je dat?
Voel jij je een ‘burger’? Of ‘wereldburger’? En doe jij aan (wereld)burgerschap? Iets dat voor velen haast vanzelfsprekend is: bijdragen aan de maatschappij, je inzetten voor een vereniging, of een goed doel steunen. Niet iedereen geeft daar het labeltje burgerschap aan, maar doet het gewoon. Een blog over goed doen. Over burgerschap. En over burgerparticipatie.…
Gouden standaard of experimentele innovatie? Dilemma bij stamceltherapie.
Kiezen voor de gouden standaard behandeling of voor experimentele innovatie. Het is een dilemma waar menig pijnpatiënt, vroeg of laat tegenaan, loopt. Iemand die veel of al lang pijn heeft, wil gewoon resultaat. En het liefst nú. Maar aan te snelle keuzes kunnen soms grote gevolgen kleven, voor lijf, portemonnee of voor allebei. Een blog…
Het zit ‘m allemaal in die (grijze) cellen!
Stamceltherapie. Ik kende het begrip uiteraard wel, relateerde het vooral aan behandeling van kanker. Maar stamceltherapie voor chronische pijn, nee, dat kende ik tot voor kort niet. Totdat ik een uitnodiging zag voor een online focusgroep, als onderdeel van een Europees onderzoek naar precies dit onderwerp. Lees in dit artikel over het onderzoek en de…
Mijn blog volgen
Krijg nieuwe blogs direct in je mailbox. Wel zo makkelijk!